Czym jest neuromobilizacja?
Neuromobilizacja to technika terapii manualnej polegająca na bezpośrednim oddziaływaniu na układ nerwowy człowieka. Terapeuta wykonuje specjalne pozycje i ruchy wyciągające, które mają na celu stopniowe napinanie i rozluźnianie nerwów obwodowych. Dzięki temu poprawia się ich elastyczność i zdolność do swobodnego ślizgu w otaczających tkankach. Zabieg normalizuje przewodzenie impulsów nerwowych, co ułatwia gojenie podrażnionych nerwów i przynosi szybką ulgę w bólu.
Zasady neuromobilizacji
Technika opiera się na precyzyjnym wykorzystaniu pozycji ciała. Na przykład, w celu napięcia nerwu kulszowego pacjent siedzi, prostuje nogę w kolanie, a jego tułów jest powoli pochylany do przodu. Terapeuta stabilizuje pozycję i pozwala nerwowi płynnie się przemieszczać. Czynności te wywołują rytmiczne rozciąganie i ślizg nerwu. Cały proces należy prowadzić stopniowo – napinając nerw na krótką chwilę, a następnie go uwalniając. Ważne jest, aby pacjent był świadomy ćwiczenia i sygnalizował ewentualny dyskomfort.
- Ślizg nerwów (nerve glides): naprzemienne ruchy kończyn umożliwiające przesuwanie nerwu bez zmiany jego długości.
- Napięcie nerwów (nerve tension): utrzymanie kończyny w określonej pozycji maksymalnie wydłużającej nerw.
- Przenoszenie pozycji: zmiana ułożenia ciała (np. z siedzącej na leżącą) przy napiętym nerwie.
Wskazania do neuromobilizacji
- Przewlekłe zespoły uciskowe nerwów (np. zespół cieśni nadgarstka).
- Rwy kulszowa, udowa czy barkowa (ból promieniujący do kończyn).
- Neuropatie obwodowe, np. po urazach nerwów.
- Zaburzenia czucia i mrowienia w kończynach.
- Ograniczenia ruchomości stawów związane z przykurczem nerwów.
Techniki neuromobilizacyjne
W terapii stosuje się głównie następujące metody:
- Metoda ślizgowa (glide): pacjent wykonuje spokojne ruchy (np. prostuje i zgina kończynę), co powoduje płynne przesuwanie nerwu.
- Metoda napięciowa (tension): kończyna ustawiana jest tak, aby nerw był w dużym napięciu przez kilka sekund.
- Flossing nerwu: zastosowanie taśmy kompresyjnej podczas mobilizacji (podobnie jak flossing mięśni, ale celowane na nerw).
Korzyści neuromobilizacji
Neuromobilizacja przynosi pacjentom szereg korzyści. Przede wszystkim następuje zmniejszenie dolegliwości bólowych – nerw jest odciążony i lepiej uodporniony na napięcia. Dodatkowo zwiększa się zakres ruchu – stawy mogą swobodniej pracować, gdy nerwy nie ograniczają ich elastyczności. Metoda przyspiesza regenerację uszkodzonych nerwów dzięki poprawie krążenia krwi i limfy wokół nich. Pacjenci często odczuwają też poprawę czucia i koordynacji, ponieważ impulsy nerwowe zaczynają być przewodzone bez przeszkód.
- Zmniejszenie bólu neuropatycznego.
- Zwiększenie zakresu ruchu stawów.
- Szybsza regeneracja nerwów (poprzez lepsze ukrwienie).
- Poprawa czucia i kontroli ruchu.
- Uwolnienie mięśni wtórnie napiętych przez ucisk nerwu.
Przeciwwskazania do neuromobilizacji
- Ostre złamania i niestabilność stawów.
- Zaawansowana dyskopatia z rwą bez stabilizacji.
- Ostre stany zapalne nerwów (neuritis).
- Niezdiagnozowane, silne bóle kręgosłupa.
- Ciąża (pewne pozycje są przeciwwskazane).
- Zaawansowane choroby krążenia (ryzyko przeciążenia).